توضیحات: متن ارائه شده، قسمتی از یک مقاله علمی است که به تاثیرات اسید هیومیک و اسید فولویک در ارتباط با اکوسیستم کشاورزی اشاره دارد:

مواد هیومیکی توسط اکثریت دانشمندان خاکشناسی و کارشناسان کشاورزی به عنوان مهمترین جزء یک خاک سالم و حاصلخیز شناخته می شوند

Dr. Robert E. Pettit

استادیار بازنشسته دانشگاه A&M Texas

کاهش تنش خشکی و بهبود پایداری عملکرد

   زمانی که بوته های گندم در برابر استرس خشکی در مرحله رشد سنبله مورد مطالعه قرار گرفتند، عملکرد دانه گیاهان غیر تیمار در مقایسه با شاهد آبیاری شده 30 درصد کمتر بود. ولی گیاهان تیمار شده با اسید فولویک در مقایسه با شاهد آبیاری شده تنها 3 درصد دچار کاهش عملکرد شدند (Xudan, 1986).

کاهش تنش گرما و شوری

   در چین شمالی، اسید فولویک فقط قبل از مرحله رشد سنبله روی بوته ها محلولپاشی شد و به گیاه اجازه رشد تا مرحله رسیدگی در طول زمانی که گرما و بادهای خشک متداول بود، داده شد. مشخص شد که عملکرد دانه 7 تا 18 درصد بیش از شاهدهای غیر تیمار افزایش یافت (Xudan, 1986).

بهبود تهویه، قابلیت کاشت و کارآمدی خاک به همراه نفوذپذیری آن نسبت به آب

   بعد از تیمار با مواد هیومیکی، افزایش معنی داری در خاکدانه های پایدار در مقابل آب در خاک لوم شنی و رسی سنگین مشاهده شد. افزایش نفوذ و تراوش آب، کاهش رواناب و مقاومت به فرسایش به همراه افزایش تهویه، دیگر اثرات مفیدی هستند که بطور غیر مستقیم توسط مواد هیومیکی پشتیبانی می شوند (Piccolo and Mbagwu, 1989).

افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک

   اسیدهای هیومیک مواد غیر یکنواخت (ناهمگنی) هستند که بطور یکسان شامل ماکرومولکول (مولکولهای بزرگ)، گروه های مفید اسیدی آبدوست و گروه های آبگریز می شوند. گروه های آبدوست اسید هیومیک آب را جذب می کنند. بنابراین ظرفیت نگهداری‌ آب در درون خاکها را افزایش می دهند (Stevenson, 1994).

افزایش جذب آب

   بذور گوجه فرنگی و کاهو به وسیله مواد هیومیکی کامل بدست آمده از لیگنیت اکسید شده، تحت تیمار قرار گرفتند. افزایش در وزن تر گیاهچه ها، به طویل شدن سلول و جذب آب بیشتر در حضور اسیدهای هیومیک نسبت داده شد (Piccolo et al., 1993).

تحریک رشد بخش هوایی

   یکی از 5 سطح هیومات گرانوله تجاری به درخت انگور Chardonnay تحت رشد گلخانه ای و کشت شده در یک خاک شنی متوسط اضافه گردید. طول اندام هوایی به افزایش سطوح هیومات های گرانول واکنش نشان داد. در واکنش به سطح افزایش یافته هیومات گرانوله، وزن تازه و خشک برگها، اندام هوایی و ریشه ها به اندازه تعداد برگ و سطح برگ افزایش خطی را نشان دادند (Reynolds et al., 1995).

تحریک رشد ریشه

   بر روی تعدادی از محصولات رشد یافته در خاک شنی یا محلول های غذایی که به آنها اسید هیومیک یا اسید فولویک و یا عصاره هایی از لیگنیت های اکسید شده اضافه شدند، افزایش هایی در حجم و طول ریشه یا تعداد ریشه های اولیه (اصلی) گزارش گردید. از جمله شامل:

لوبیا (Schnitzer and Piapst, 1967)

ذرت (Ivanova, 1965 – Alexandrova, 1977)

خیارسبز (plants by Rauthan and Schnitzer, 1981)

انگور (Reynolds et al., 1995)

ارزن (Alexandrova, 1977)

فلفل (Sanchez-Conde et al., 1972)

چغندرقند (Sanchez-Conde et al., 1972)

گوجه فرنگی (Sladky, 1959 – Lineham, 1976 – Adani et al., 1998)

تحریک تولید کلروفیل

   در نتیجه کاربرد مواد هیومیکی در محلول های غذایی برای بوته های گوجه فرنگی، افزایشی در محتوای کلروفیل به دست آمد. تیمار اسید هیومیک چگالی کلروفیل را 63 درصد و تیمار اسید فولویک کلروفیل را 69 درصد افزایش دادند (Sladky, 1959).

محرک رشد برای میکروارگانیسم های مفید خاک

   مشخص شد که اسید هیومیک در قالب هیومات سدیم و اسید فولویک تاثیر مشخصی از تحریک کنندگی رشد را بر روی نوعی از ریزوبیوم ها (R. trifolii) داشتند. اسید فولویک استخراج شده از هوموس تاثیر تحریک کنندگی رشد محسوسی را اعمال نمود (بیش از 200 برابر سرعت رشد بیشتر نسبت به تیمار بدون عصاره) و هیومات سدیم تجزیه نشده 52 درصد سرعت رشد بالاتری را نسبت به تیمار بدون هیومات ایجاد نمود (Bkardwaj and Gaur, 1972).

افزایش جذب ماده غذایی

   به بوته های گندم رشد یافته در آزمایشات مزرعه ای، اسیدهای هیومیک به همراه کود فسفاته به یک خاک قلیایی اضافه شدند. مشاهده گردید که جذب فسفات و عملکرد، هر دو به میزان 25 درصد افزایش یافتند (Wang et al., 1995).

در دسترس قرار دادن مواد غذایی برای گیاهان

   تاثیر اسیدهای هیومیک بر روی تغییر شکل کود فسفره در یک خاک قلیا مورد مطالعه قرار گرفت. پس از اینکه اسیدهای هیومیک به همراه کود فسفره برای خاک به کار برده شدند، فسفات خاک بدنبال 4 تا 15 روز دوره کمون (نهفتگی) اندازه گیری شد. در یک آزمایش گلدانی، قابلیت دسترسی فسفات در خاک و بوته ها در مرحله سنبله دهی و رسیدگی تعیین شد و عملکرد گندم در یک آزمایش مزرعه ای مورد بررسی قرار گرفت. اضافه شدن اسیدهای هیومیک به خاک همراه با کود فسفر بطور معنی داری میزان فسفات محلول در آب را افزایش داد و شدیداً تشکیل فسفات تثبیت شده را به تاخیر انداخت و جذب فسفات را به میزان 25 درصد افزایش داد (Wang et al., 1995).

کمک رسانی در دفع آفت و بیماری

   اسید هیومیک و اسید فولویک سیستم ژنتیکی گیاهان را به عمل نمودن در یک سطح بالاتر وادار می کنند. گیاهان تحت تنش، فرکانس مختلفی را که حشـرات شکارگر مشخصی را جذب نماید، بروز می دهند. بنابراین هدف، توسعه یک گیاه به خوبی متعادل و برنامه غذایی خاک متشکل از مواد فولویکی و هیومیکی همراه با یک جمعیت میکروارگانیسمی سالم است. به حدی که سیستم دفاعی سرتاسر گیاه برای محافظت از خود در برابر تهاجم حشره (آفت) به قدر کافی قوی باشد (William Jackson, Ph.D.).

کاهش جذب فلزات سمی و آفت کشها

   تحقیقی توسط Chiou (1990) نشان می دهد که مواد هیومیکی اثرگذاری و تحرک (پویایی) ترکیبات آلی غیر یونی شامل آفت کشها و مواد آلوده کننده را از طریق حذف این ترکیبات از محلول آبی تحت تاثیر قرار می دهند. ماده آلی خاک (ماده هیومیکی) بخشی در خاکهای سطحی می باشد که فعال ترین قسمت در جذب سطحی آفت کشهای غیر یونی و مولکول های ماده آلوده کننده از سیستم های آبی است (Mc Carthy et al., 1990).

کاهش جذب علف کشها

   آترازین علف کشی است که بطور گسترده استفاده می شود... سمَی است، دارای قابلیت تجمع در محیط زیست بوده و بادوام می باشد. مشخص شد که تاثیر بر روی فتولیز (تجزیه شیمیایی در اثر نیروی تابشی) آترازین به غلظت مواد هیومیکی بستگی دارد. در این مورد، غلظت بالاتر اسید هیومیک باعث سرعت بالاتر فتولیز (تجزیه شیمیایی) آترازین می شود. در غلظت 120 p.p.m (قسمت در میلیون) در حدود یک پنجاهم آترازین پس از 10 روز ناپدید شد و در غلظت 240 p.p.m حدود یک سوم آترازین پس از 10 روز ناپدید گشت. اگر ماده هیومیکی به قدر کافی موجود باشد، سرنوشت فتوشیمیایی آترازینِ بادوام تغییر خواهد نمود (Zeng Hwang Yu, 2002).

منبع علمی: http://www.humates.com